9 Mayıs Dünya Çölyak Günü

Şanlıurfa Çölyak Federasyonu Başkanı Hasan Doğan," 9 Mayıs Çölyak günü kutlu olsun, Dünya'da çölyak çok önemli 9 Mayıs bizim içinde çok önemlidir. Şanlıurfa'da geçen yıl Çölyak bayramında Ramazan ayına denk geldiği için Glütensiz yemek verdik, ama bu yıl tüm dünyayı saran Covid 19 virüs salgını nedeniyle yemek ikramı olmayacak ama bütün ilçelerimizde glütensiz gıda paketlerini dağıtacağız, Covid 19 virüs salgını nedeniyle Çölyakların metabolizması çok düşük maske kullanmaları ve dışarı çıkmamaları çok önemlidir. Ayrıca beslenmelerine de dikkat etmeleri gerekir.Ancak hepimizin olduğu gibi  önceliğimiz halkımızın sağlığını düşünerek hareket etmektir. Halkımızın sağlığı için evde kalmanın önemine inanıyor ve yapacağımız etkinlikleri bu kötü günler bittikten sonra hayata geçirmeyi planlıyoruz. Ülkemizin bu salgından biran önce kurtulması için dua ediyoruz. Çok değerli üyelerimiz ve halkımızı salgın önlemlerine harfiyyen uymaya davet ediyoruz” denildi. Çölyak hastalığı nedir? Çölyak hastalığı, ince bağırsağa hasar veren yiyeceklerin alımı ile besin emilimini bozan sindirim sistemi hastalığıdır. Çölyak hastalığı olan kişiler için; buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan gluten adı verilen protein zararlıdır. Çölyak hastalığı olan kişiler, gluten içeren yiyecekler yediklerinde, bağışıklık sistemleri, ince bağırsağa zarar verecek bir yanıt oluşturur. Hasara vücudun kendi bağışıklık sistemi neden olduğu için, otoimmün bozukluk olarak adlandırılır. Besinler emilemediği için aynı zamanda emilim bozukluğu hastalığı olarak adlandırılır. Çölyak hastalığı genetik bir hastalıktır. Bazen gebelik, doğum, viral enfeksiyonlar ve bazı duygusal stresler sonrasında hastalık ortaya çıkabilir veya ilk kez aktif hale geçebilir. Belirtiler nelerdir? Çölyak hastalığı, hastaların tümünde aynı belirtileri göstermez. Bazı hastalar belirtileri çocuk, bazıları ise yetişkin yaşta gösterir. Uzun süre anne sütü alan kişilerde Çölyak hastalığının belirtilerinin daha geç ortaya çıktığı gösterilmiştir. Glutenin beslenmeye girdiği yaş ve alınan glütenin miktarı da önemlidir. Hastalığın belirti ve bulguları, ortaya çıkış zamanı kişiden kişiye oldukça değişkenlik gösterir. BAŞLICA BELİRTİLER; • Kronik ishal • Kilo kaybı • Açık renkli, kötü kokulu dışkı • Açıklanamayan veya tedaviye rağmen tekrar gelişen kansızlık • Gaz, tekrarlayan karın ağrısı • Kemik ağrısı, kas krampları • Davranış değişikliği • Boy kısalığı, gelişme geriliği • Adet düzensizliği • Ağız içinde soluk yaralar • Diş çürükleri Çölyak hastalığı nasıl teşhis edilir? Çölyak hastalığı teşhisini koymak için doktorlar kanda glutene karşı antikor seviyesini ölçen test istemektedirler. Eğer testler ve belirtiler Çölyak hastalığını düşündürüyorsa kesin teşhis için ince bağırsaktan küçük bir parça alınması gerekmektedir. Tedavi nasıldır, neler yapılmalıdır? Çölyak hastalığının tek tedavisi glutensiz diyet ile beslenmektir. Diyet gluten içeren tüm gıdalardan kaçınmayı gerektirir. Diyet tedavisi ile belirtiler düzelmekte, var olan bağırsak hasarı iyileşmektedir. Diyete başlanan günlerde iyileşme başlar ve ince bağırsak 3–6 ay arasında tamamen iyileşir. Glutensiz diyet yaşam boyu sürdürülmelidir. Glutensiz diyete cevap alınması aynı zamanda Çölyak hastalığı tanısının doğrulanması anlamını taşır. Glutensiz diyet Glutensiz diyet; buğday, çavdar, arpa ve yulaf içeren tüm gıdalardan (hububat, makarna ve birçok işlenmiş gıda) çok az miktarlarda dahi yememek anlamına gelir. Mısır, patates, pirinç, soya unu zararsızdır. Et, meyveler ve sebzeler gluten içermez. Çölyak hastalığı olan kişiler bu yiyeceklerden istedikleri kadar yiyebilirler. Günümüzde glutensiz unlar ve bundan yapılmış hazır ürünlere market ulaşılabilmektedir.